İzale-i Şuyu (Ortaklığın Giderilmesi) Davası Nedir?
İzale-i şuyu davası, Türk Medeni Kanunu kapsamında düzenlenen ve birden fazla kişi arasında paylı mülkiyet bulunan taşınmaz veya taşınır malların ortaklığının sona erdirilmesi amacıyla açılan bir dava türüdür. Halk arasında sıkça “ortaklığın giderilmesi davası” olarak da bilinir.
Ortaklar arasında anlaşmazlık çıktığında veya mülkiyetin paydaşlar arasında sürdürülebilirliği kalmadığında, mahkeme yoluyla bu ortaklığın sonlandırılması talep edilir. En yaygın örneklerden biri, miras yoluyla kardeşler arasında paylaşılamayan arsa, ev veya tarla gibi taşınmazlardır.
Kimler Açabilir?
İzale-i şuyu davasını, ilgili taşınır ya da taşınmazda pay sahibi olan her bir ortak tek başına açabilir. Yani diğer ortakların rızasına gerek yoktur.
Nasıl Açılır ve Nasıl İşler?
Dava, taşınmazın bulunduğu yerdeki Sulh Hukuk Mahkemesi’ne açılır. Dava sonucunda hâkim iki yoldan birini seçer:
1. Aynen Taksim (Paylaştırma): Taşınmaz veya mal bölünebilir nitelikteyse, paydaşlara bölünerek verilir.
2. Satış Yoluyla Ortaklığın Giderilmesi: Bölünmesi mümkün değilse mal açık artırma yoluyla satılır ve bedeli ortaklara payları oranında dağıtılır.
Satış işlemi genellikle icra müdürlüğü eliyle yapılır ve satışta tüm ortakların katılma hakkı vardır.
Sık Karşılaşılan Durumlar
• Miras kalan evin kardeşler arasında bölüşülememesi
• Üzerinde yapı olan arsa paylaşımı
• Paylı tarım arazilerinde kullanım anlaşmazlıkları
Dikkat Edilmesi Gerekenler
• Dava masrafları ve bilirkişi ücretleri taraflarca peşin yatırılır
• Taşınmazın değer tespiti için bilirkişi atanır
• Tüm ortaklar davaya dahil edilir
Sonuç
İzale-i şuyu davası, ortaklığın çekilmez hale geldiği durumlarda adil bir çözüm yolu sunar. Ancak hukuki ve mali yönleri bakımından karmaşık olabileceğinden, sürecin bir avukat rehberliğinde yürütülmesi faydalı olacaktır.